Month: November 2023

Նույն նշանի երկու թվեր գումարելու համար կարելի է գումարել նրանց մոդուլները և ստացված գումարի առաջ դնել գումարելիների նշանը։
Օրինակ: Գտնենք (+3) + (+6) գումարը:
(+3) + (+6) =+(|+3|+|+6|)=+9
Այսինենք` դրական թվերի գումարը դրական թիվ է, իսկ բացասական թվերի գումարը՝ բացասական:
Տարբեր նշաններ և տարբեր մոդուլներ ունեցող երկու թվերի գումարը հաշվելու համար կարելի է մեծ մոդուլից հանել փոքր մոդուլը և այդ տարբերության առաջ դնել մեծ մոդուլ ունեցող գումարելիի նշանը։
Օրինակ: Գտնենք (+3) + (-6) գումարը:
(+3)+(-6)=-(|-6|-|+3|)=-3

Առաջադրանքներ
1.Հաշվե՛ք
ա) − 1 + (−2), = -3
բ) − 2 + (−1), = -3
գ) − 2 + (−4), = -6
դ) − 5 + (−1), = -6
ե) − 3 + (−8), = -11
զ) − 4 + (−11) = -15:

2.Հաշվեք.
ա) − 9 + (−2), = -11
բ) − 7 + (−3), = -10
գ) − 13 + (−8), = -21
դ) + 12 + (+ 23), = +35
ե) − 25 + (−7), = -32
զ) + 18 + (+ 42) = +60

3.Գտե՛ք գումարը.
ա) − 1 + (+ 2), = 1
բ) + 5 + (−2), = 3
գ) − 4 + (+ 1), = -3
դ) − 8 + (+ 2), = -6
ե) + 7 + (−9), = -20
զ) − 10+(-10) = -20

4.Նշե՛ք գումարի յուրաքանչյուր գումարելու նշանը.
ա) − 5 + 8, +
բ) 5 + 7, +
գ) − 13 + (− 9),-
դ) − 91 + 26, –
ե) − 95 + (− 13), –
զ) − 56 + (− 102), –
է) 5 + (− 13), –
ը) 92 + (− 100): –

5. Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. և վախճանվել է մ. թ. 25 թ.։ Քանի՞ տարի է ապրել այդ հույնը։

48+25=73

6.Ցերեկը օդի ջերմաստիճանը –3 էր։ Մինչև կեսգիշեր ցրտեց ևս 8 -ով։ Որքա՞ն էր օդի ջերմաստիճանը կեսգիշերին։

 -3+(-8)=-11 0

7. Կրպակատերը շաբաթվա առաջին օրն ունեցավ 1000 դրամի կորուստ։ Երկրորդ օրը նրա համար նույնպես անշահավետ եղավ։ Այդ օրվա կորուստը եղավ 1500 դրամ։ Ընդամենը ինչքա՞ն կորուստ ունեցավ կրպակատերն այդ երկու օրում։ 

-1000+(-1500)= -2500

8. Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով. ա) –30, բ) –25, գ) –62, դ) –50, ե) –38։

ա) –30

-18 և -12, -16 և -14

բ) -25

-15 և -10

գ) –62

-31 և -31, -28 և -34

ե) –38

-28 և -10, -30 և -8

դ) -50

-10 և -40

Ask your classmates present perfect questions and complete the table.

For example, ‘Have you been to another country?’

Find somebody who… (Name) (More Info)
…has been to another country. David my brother
…has eaten breakfast. David my brother
…has drank something today. David my brother
…has met someone famous. David, have you met someone famous?
…has won a competition before.
…climbed a mountain.
…flown in an airplane.
…been on a ship.
…bought something expensivev

 Երկու ամբողջ թվերից մեծ է այն թիվը, որն ամբողջ թվերի շարքում մյուսից աջ է։
Օրինակ՝
1 > −1,
− 2 > −6,
0 > −5,
−10 < 2,
որովհետև ամբողջ թվերի շարքում 1-ը −1-ից աջ է, իսկ −2-ը −6-ից աջ է և այլն:
Ամբողջ թվերի համեմատման կանոնից հետևում է, որ ցանկացած դրական թիվ մեծ է 0-­ից, ցանկացած բացասական թիվ փոքր է 0-­ից։
Ցանկացած դրական թիվ մեծ է ցանկացած բացասական թվից։

Օրվա աշխատանքը՝
1.Համեմատե՛ք թվերը
ա) 5 > 0,
բ) −5 < 0,
գ) 7 > 0,
դ) −7 < 0,
ե) 8 > −7,
զ) −3 < 100: 

2.Համեմատե՛ք թվերը 
ա) −9 < −6,
բ) −3 > −20,
գ) −7 > −15,
դ) −25 < −1,
ե) −20 < 0,
զ) 0 > −40,
է) −8 < 13,
ը) 128 > −300,
թ) −5 < −6:

3. Համեմատե՛ք թվերը
ա) 728 < 800,
բ) −296 < 1,
գ) −999 < 2,
դ) 0 > −500,
ե) 725 > 0,
զ) −600 > −5,
է) −856 > −100,
ը) −51 < −510,
թ) 326 > 32: 

4. Թվերը գրե՛ք աճման կարգով 

ա) 400, −400, 0, 236, −528, 400,236,0,-400,528

բ) 752, 0, −35, −257, 432, 752,432,0,-35,-257:

5. Թվերը գրե՛ք նվազման կարգով

 ա) − 250, 367, 0, − 8, 12, −400, -400,-250,-8,0,12,367

բ) −790, 790, 0, −9, −12, 425: -790,-12,-9,0,4,25,790

6. Գտե՛ք տարբերությունը

 ա) |+5| − |−5|, 0

բ) |−5| − |+5|,  0

գ) |+3| − |−3|, 0

դ) |−3| − |+3|։ 0

7.Երկու ամբողջ թվերից ո՞րն է ավելի մեծ.

ա) դրակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն, դրական թիվը

բ) բացասակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն, զրոն

գ) դրակա՞ն թիվը, թե՞ բացասական դրական թիվը

8. Աստղանիշի փոխարեն գրե՛ք այնպիսի ամբողջ թիվ, որի դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) –4 < -1 < 0,
բ) –1 < 0 < 1,
գ) 1 > 2 > –2,

դ) –7< 2 < –3,
ե) 8 > 0 > –1,
զ) –30 > -31 > –40,

է) –19 < -18 < –14,
ը) –4 > -5 > –6,
թ) –100 > -101 > –102։

9. Ամբողջ թվերի շարքում ո՞ր երկու թվերի հարևանությամբ է գտնվում տրված թիվը.

ա) 9, =8,10
բ) 1, =2

 գ) –7, =-6
դ) –200,=199, -201

ե) 0, =1
զ) –2: =1-3

10. Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք փոքր են՝

ա) 4-ից, 3,2,1,0,-1,-2,-3

բ) 6-ից, 5,3,2,1,0,-4,-3,-2,-3,-2,1

գ) –5-ից, -6,-7,-8,-9,-10,-11,-12

դ)- 31-ից: -32,-34,-35,-36,-37,-38,-39

• Կազմիր նախադասություններ Ա․սուր միտք, սուր լեզու Բ․սուր դանակ, սուր մկրատ բառակապակցություններով։

Գրողը ունի սուր միտք:

Իմ ընկերոջ լեզուն շատ սուր է:

Սուր դանակով պետքա զգուշ լինել:

Մաման սուր մկրատով թուղթ է կտրում:

• Ինչ տարբերություն նկատեցիր Ա և Բ շարքի բառակապակցություններում։

A շարքի բառերը օգտագործվում են փոխաբերական իմաստով,

B շարքի բառերը օգտագործվում են ուղիղ իմաստով:

• Ընդգծիր այն բառակապակցությունները, որոնք ունեն փոխաբերական իմաստ՝

Ծով աչքեր, ցուրտ երեկո, խոր լռություն, սառը ջուր, խոր փոս, չար աչք, մաքուր թուղթ, թթու դեմք, բաց սիրտ, ծանր խոսք, բարձր ձայն, կանաչ տերև, սուր հոտառություն։

Համո սահյանի բանաստեղծությունից դուրս գրի՛ր փոխաբերական իմաստով արտահայտված բառակապակցությունները, օրինակ՝ մաշված աշուն

Աշունը ձորն է մտնում

Աշունը ձորն է մտնում
Ձորերի միջով:

Մաշված, քաշված մի աշուն,
Վիթխարի մի ձոր…

Ճերմակ նախշեր է քաշում
Ցուրտը մի թևից,
Նայում են ու հառաչում
Աշնան ետևից:

Քո ջրերը հստակված,
Սարերը քո չոր,
Քո ամպերը նստակյաց,
Քարերը քոչվոր

մաշվաճ աշուն քաշվաճ աշուն, քոչվոր քարեր, նստակյած ամպեր,

1.Հաշվե՛ք

 ա) |– 6| + |4| 6+4=10

 բ) |– 50| + |– 4|, 50+4=54

 գ) |– 18| · |– 21|, 18×21=378

 դ) |21| – |6|,  21-6=15

ե) |31| + |27|, 31+27=58

զ) |44| : |– 4|, 44:4=11

է) |– 3| – |– 1|,  3-1=2

ը) |15| · |– 12|,  15×12=180

թ) |– 210| : |– 15| 210:15=14

2.Երկու թվերից ընտրե՛ք այն թիվը, որի բացարձակ արժեքն ավելի մեծ է.

ա) – 7 < 11, 

բ) – 31 < – 50,

գ) 0 > – 3,

դ) – 6 > – 5, 

ե) 9 > 8,

զ) 17 > 0։

3.Հաշվե՛ք |*| : 5 + 11 արտահայտության արժեքները` աստղանիշի փոխարեն տեղադրելով հետևյալ թվերը. 

0, – 15, – 45,

| 0| :5+11=11

|-15|:5+11=14

| -45|:5+11=20

| 10|:5+11=13

| -30| :5+11=17

4.Գտե՛ք այն թիվը, որը աստղանիշի փոխարեն տեղադրելու դեպքում կստացվի հավասարություն.

ա) |-5| = 5, 

բ) |0| = 0,

գ) |3| – 1 = 2,

դ) |– 1| = 1, 

ե) 2 · |2| = 4,

զ) 3 + |3| = 6

5.Համեմատե՛ք թվերը.

ա) – 8 > 7

բ) 3 > –13

գ) – 7 > –17

դ) – 9 > – 11

ե) 0 > – 4

զ) 1 > – 8։

 6. Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների աճման կարգով. – 18, 0, 29, 3, – 4, – 17, – 5, 39։

-18, -17, -5,-4,0,3,29,39

7.Թվերը դասավորե՛ք նրանց բացարձակ արժեքների նվազման կարգով. 

81, – 93, 104, – 300, – 88, 112։

112,104,81,-88,-93,-300

 8. Թվերը դասավորե՛ք աճման կարգով.

 – 7, 21, 0, – 40, – 6, 28, 30, – 2։

-40,-7,-6,-2,0,21,28,30

 9. Թվերը դասավորե՛ք նվազման կարգով. 

50, – 37, 88, 29, – 67, – 33, – 18։

88,50,29,-18,-33,-37,-67

10.Երեք գրքի համար վճարել են 4000 դրամ։ Առաջին գրքի գինը բոլոր գրքերի արժեքի 20 %-ն է։ Մյուս երկու գրքերի գների հարաբերությունը հավասար է 9 և 7 թվերի հարաբերությանը։ Ի՞նչ արժե գրքերից յուրաքանչյուրը։

4000:100×20=800

4000-800=3200

9+7=16

3200:16=200

7×200=1400

9×200=1800

Պատ․՝800 , 1400,1800

1. Ի՞նչ է մարմնի կշիռը:

Այն ուժը, որով մարմինը Երկրի ձգողության հետևանքով ազդում է անշարժ հորիզոնական հենարանի կամ ուղղաձիգ կախոցի վրա, կոչվում է մարմնի կշիռ։

1. Ո՞ր երևույթն են անվանում տիեզերական ձգողությունը:

Արեգակի ձգողության շնորհիվ է, որ մոլորակները պտտվում են նրա շուրջը:

1. Ո՞ր ուժն է կոչվում ծանրության ուժ:

Ծանրության ուժն ուղղված է դեպի Երկրի կենտրոնը, հետևաբար նրա տարբեր վայրերում տարբեր ուղղություն ունի. նշանակվում է՝ Fծ.: Ծանրության ուժը կախված է մարմնի զանգվածից. որքան մեծ է մարմնի զանգվածը, այնքան մեծ է նրա վրա ազդող ծանրության ուժը:

Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.

1. Какой подарок на день рождения получил Алёша?
2. В день рождения папа подарил
3. Алёше ручку с золотым пером.

1. 2. Почему Алёша
   предложил учительнице свою ручку?
2. не у каждого
3. в классе есть ручка с золотым
4. пером и золотыми буквами! А тут
5. учительница забыла дома свою
6. ручку и попросила на время у
7. ребят. И Алёша первый протянул
8. ей своё сокровище.
9. 3. Какие отметки получил мальчик? Двойку 4.
   Какой подарок сделал сам себе Алёша?

не выучил урок

Подберите однокоренные слова к данным.
Золото, подарок, просить, учить, писать, сегодня.

Золотой потчерк, просить ручку, учить урок, дорогой подарок, сегодня день рождения.

Согласны ли вы с тем, что:

1. На день рождения Алёша получил два подарка, да 2. Учительница забыла
   дома свою ручку с золотым пером. не согласен 3. Учительница стала разглядывать
   Алёшину ручку. нет 4. Нельзя ставить двойку золотым пером. нет 5. Алёша сделал себе
   хороший подарок. нет

Прочитайте словосочетания и скажите, какие слова употреблены в пря-
мом, а какие в переносном значении. Составьте предложения с данными

словосочетаниями.
(Золотое кольцо) прямое значение – (золотое сердце) переносное значение (золотой браслет) прямое значение – (золотой человек) переносное значение
(золотая ручка) прямое значение – (золотая голова) пересное значение
О ком можно сказать, что у него (золотое сердце) переносное значение (золотые руки) переносное значение
(золотая голова) пересное значение или (золотой характер) пересное значение.

Մի չքավոր մարդ ձմռանը գնաց այգի՝ պտուղ քաղելու: Եվ տեսնելով, որ ծառերը փայտացած են, սկսեց թշնամանալ, տրտնջալ, հարվածել ու ասել նրանց. — Ինչո՞ւ պտուղ չունեք, որ ուտեմ ու կշտանամ,— ու սկսեց ավելի չարանալ։ Եվ ծառերից մեկը քաղցրությամբ ու համոզող խոսքով ասաց։ — Մի՛ տրտմիր, ո՜վ մարդ, և իզուր մի՛ բամբասիր, որովհետև, սխալվում ես։ Թեպետ կարիքավոր, բայց ինչո՞ւ չգիտես, որ ձմռանը հանգստանում ենք և զորացնում մեր արմատները, որպեսզի կարողանանք գարնանը ծաղկել, ամռանը սնունդ տալ պտղին և աշնանը հասնել ու կերակրել: Ինչո՞ւ չեկար այն ժամանակ, երբ մարդ, անասուն ու գազան վայելում էին մեր պտուղները։ Այժմ գնա և վերադառնալով հարմար ժամանակ, կեր որչափ կկամենաս։ Եվ գնաց մարդը այդ խոսքի հույսով։ Առակիս ծառը խրատում է հյուրերին ու աղքատներին, որ հարմար ժամի գնան մեծարանք փնտրելու, հյուրերը ուտելու և հանգստանալու, իսկ աղքատները՝ կարիքները բավարարելու։ Եվ ամեն ժամ հյուրընկալողները պատրաստ չեն ընդունելու, կամ բարեգործները` ողորմություն տալու: Իսկ ամբաստանելու և տրտնջալու դեպքում չպետք է չարանալ, այլ անհրաժեշտ է պատասխանել քաղցրությամբ, բացատրել անպատրաստության պատճառները և այլ ժամի առատաձեռնությունը։

Новый год начиналтся с первого месяца марта